

Steeds meer lokale handelaars dragen hun steentje bij tot een duurzame wereld. Zo streeft HairLin, kapperszaak in Gooik, ernaar het eerste energieneutrale kapsalon ter wereld te worden. Wij leggen ons oor te luister bij medezaakvoerder en bouwkundig ingenieur Tim Roels. “Enkel door alles goed op voorhand te bestuderen kan je slagen in het opzet. Indien de stap naar energieneutraliteit te groot is, leg dit dan niet aan de kant maar tracht de transitie in fasen te realiseren”, geeft hij mee.
Is de zaak al energieneutraal of streven jullie er nog naar?
Om deze vraag te beantwoorden is het belangrijk om te weten wat energieneutraliteit inhoudt. Met energieneutraliteit bedoelen we dat alle energie nodig voor het verwarmen, koelen, ventileren, sanitair warm water en verlichting ter plaatse wordt opgewekt en dit jaargemiddeld. Anders gezegd, we produceren evenveel energie dan dat we nodig hebben. Je zou dan kunnen redeneren dat het energieneutraal maken van een kapperszaak niet zo complex is, je kan immers alles compenseren met fotovoltaïsche zonnepanelen. En dit is net de moeilijkheid: hadden we geen ingrepen gedaan om ons energieverbruik eerst te reduceren, dan hadden we 4 keer de dakoppervlakte van HairLin nodig om energieneutraliteit te bekomen. Het was m.a.w. dus niet haalbaar. Daarom hebben we in eerste instantie ons energieverbruik tot een minimum beperkt. Dit hebben we gedaan door in totaal 84 energiebesparende ingrepen toe te passen die niet standaard zijn bij kapperszaken. De energie die we na deze ingrepen nodig hebben, zal gedekt worden door fotovoltaïsche zonnepanelen. HairLin is volgens onze eigen berekeningen energieneutraal, er is op dit moment een gespecialiseerd en onafhankelijk studiebureau bezig om deze energieneutraliteit te onderzoeken en te bevestigen. Afhankelijk van hun input kan het zijn dat we hier en daar dienen bij te sturen, maar de verwachting is dat deze ingrepen minimaal zullen zijn. Het probleem is dat er geen regelgeving is voor zaken zoals HairLin, waardoor de tijd (en kostprijs) om alles te calculeren hoger ligt dan bij woningen of kantoorgebouwen. Indien we onze energieneutraliteit kunnen aantonen, zullen we het eerste energieneutrale kapsalon in de wereld zijn.
Wat was de motivatie om de kapperszaak energieneutraal te maken?
Ik ben in 2011 afgestudeerd als burgerlijk ingenieur aan de universiteit in Gent en ben onmiddellijk aan de slag gegaan als ontwerper van duurzame gebouwen en dit zowel op bouwkundig vlak, als op vlak van technische installaties. Naast mijn job is het ook een passie om alles wat met duurzaamheid te maken heeft, te implementeren bestaande of nieuwe gebouwen. Vanuit die passie is ook de motivatie gegroeid om van HairLin de allereerste energieneutrale kapperszaak in de wereld te maken.
Daarnaast vinden we het belangrijk om ons steentje bij te dragen en de ecologische voetafdruk van het kappersbezoek zoveel als mogelijk te reduceren. We doen dit dan ook op 4 niveaus:
Welke concrete maatregelen hebben jullie genomen om energie te besparen in de zaak?
Een kapperszaak is een energieverslindend bedrijf. Op dezelfde oppervlakte verbruikt een kapper 6 keer meer energie dan een dienstverlenend bedrijf. Dit komt voornamelijk door het hoge warmwaterverbruik en de nood aan actieve koeling door het gebruik van haardrogers.
Daarom zijn er specifieke maatregelen nodig, bijvoorbeeld:
Maar we gaan verder dan dat, ook het materiaalgebruik in de uitbreiding is volledig gekozen in functie van ecologie. Zo hebben we gebruik gemaakt van houtmassiefbouw, wat ons een aanzienlijke CO2-besparing heeft opgeleverd ten opzichte van een traditionele bouw met beton.
Welke duurzame energiebronnen gebruiken jullie?
We zetten in op het reduceren van ons energieverbruik, de energie die we nog nodig hebben halen we uit PV-panelen. Daarnaast maken we gebruik van warmtepompen voor de verwarming/koeling en sanitair warm water. Windenergie is onderzocht, maar niet eenvoudig op onze locatie. PV-panelen waren in ons geval interessanter. Onze investeringen maken ons veel minder kwetsbaar voor de schommelende energieprijzen. Zo hebben we op het toppunt van de energieprijspiek in Q2/2022 weinig hinder gehad terwijl andere bedrijven op dat moment de prijzen lieten stijgen of met verlies dienden te werken.
Hoe hebben jullie de energieneutraliteit van de zaak gefinancierd?
We hebben voor dit alles een standaard hypothecaire lening aangegaan. Specifieke subsidies voor dit type investeringen zijn er volgens ons niet (m.u.v. de verhoogde investeringsaftrek voor energiebesparende investeringen).
Welke uitdagingen hebben jullie ondervonden tijdens de overgang naar een energieneutrale zaak?
Door de jarenlange ervaring in deze materie kunnen we niet echt spreken over uitdagingen. Alles is vlot verlopen en onze bouwpartners zijn ook gekozen in functie van het bekomen van energieneutraliteit. Ook de samenwerking met de architect, Geert Van Eeckhoudt van GVE architectuur was van heel groot belang in deze realisatie.
Hebben jullie plannen om verder te investeren in duurzaamheid?
Op dit moment zijn alle ingrepen die mogelijk zijn toegepast. We blijven echter inzetten op ontwikkeling van bestaande systemen en zullen niet aarzelen om nieuwe technologieën toe te passen indien beschikbaar.
Wat zouden jullie adviseren aan andere lokale handelszaken die ook energieneutraal willen worden?
Laat je omringen en begeleiden door specialisten ter zake en bespaar niet op studiekosten. Enkel door alles goed op voorhand te bestuderen kan je slagen in het opzet. Indien de stap naar energieneutraliteit te groot is, leg dit dan niet aan de kant maar tracht de transitie in fasen te realiseren. Zo spreid je de investeringen en heb je toch al de voordelen van de tussentijdse ingrepen.